RIJKSMUSEUM
Museumstraat 1
CLARA DE NEUSHOORN
Superster van de 18e eeuw
t/m 15 januari in de Philipsvleugel
Onbekend, groot, imponerend en vreemd, maar vooral anders dan alle bekende dieren. Clara de neushoorn vertelt het wonderlijke verhaal van de beroemdste neushoorn uit de geschiedenis. In zestig nooit eerder bij elkaar vertoonde schilderijen, tekeningen, penningen, beelden, boeken en klokken zie je hoe nieuwe kennis het beeld van de neushoorn veranderde en welke centrale rol kunstwerken hierin spelen.
Het is nu moeilijk voor te stellen, maar tot Clara’s komst was een prent uit 1515 haast het enige wat mensen van een neushoorn kenden. Dit verandert als de Nederlander Douwe Mout van der Meer Clara in 1741 vanuit India naar Amsterdam brengt. Ze gaat maar liefst zeventien jaar op tour langs grote en kleine Europese steden en trekt overal massa’s mensen.
Clara groeit uit tot superster van de 18de eeuw. Wetenschappers bestuderen haar, kunstenaars vergapen zich aan haar looks. In de tentoonstelling wordt het leven van Clara verteld en zien we hoe haar aanwezigheid het beeld van de neushoorn veranderde van een half verzinsel in een echt dier. Je ziet onder meer de allereerste prent van een neushoorn in Europa door Albrecht Dürer uit 1515 en het levensgrote en ten poten uit portret van Clara zelf door Jean-Baptiste Oudry uit 1749.
ONDERKRUIPSELS
Van gruwelen tot verwonderen
t/m 15 januari in de Philipsvleugel
Meer dan 1000 kleurrijke vlinders, harige spinnen en glimmende padden krioelen door het Rijksmuseum. In ruim 140 schilderijen, beelden, boeken en specimen op sterk water zie je de steeds veranderende blik op Onderkruipsels in de kunst en wetenschap. In Onderkruipsels wordt deze telkens veranderende kijk met meer dan 140 kunstwerken onder de loep genomen. Met als hoogtepunten o.a. de eerste tekening uit 1505 met een insect in de hoofdrol van Albrecht Dürer en Het hoofd van Medusa door Peter Paul Rubens (ca. 1617-18). Ook zien we hoe de herwaardering voor onderkruipsels leidt tot een eigen genre in de schilderkunst: het sottobosco. De uitvinder van het sottobosco, Otto Marseus van Schrieck kweekte zelf reptielen, amfibieën en insecten. In het sottobosco komen kunst en wetenschap samen, dat is te zien in de laatste zaal van de tentoonstelling.
VROUWEN OP PAPIER
Vrouwelijke kunstenaars in de spotlight
t/m 30 mei in de Prentenkabinetten
Maak kennis met kunstzinnige en ondernemende vrouwen uit het verleden! Je ziet werk van vrouwelijke kunstenaars die door de eeuwen heen actief waren als tekenaar, graveur of pastellist. Een presentatie van de mooiste werken van de vrouwen uit het prentenkabinet. Je ziet de allermooiste werken van vrouwelijke kunstenaars uit onze eigen collectie. Allerlei verschillende soorten technieken komen voorbij. Zo zie je prenten, aquarellen, pastels, fotografie – variërend van verfijnd zwart wit tot spetterend kleurenspektakel! De kunstenaars die je ziet waren soms belangrijke wegbereiders voor volgende generaties vakgenoten, die met daadkracht, durf en creativiteit het kunsttoneel betraden. Inspirerende vrouwen, ook of júist nu nog.
Daarnaast heeft deze presentatie een primeur! Je ziet voor het eerst een aantal belangrijke aanwinsten, zoals een kleurrijk pastel van Thérèse Schwartze, van haar nichtje Thérèsia Ansingh.